Przycinanie drzew: jak należy przycinać drzewa

Wyjaśniamy, dlaczego należy przycinać drzewa, o jakiej porze roku najlepiej to robić i jakie narzędzie będzie do tego idealne.

Przegląd: przycinanie drzew

  • Przycinanie drzew zapewnia zdrowie drzewa i liczne owoce

  • Nie zostawiaj żadnych kikutów po obciętej gałęzi

  • Usuń irytujące gałęzie i pędy wodne

  • Grube i długie gałęzie przycinaj w kilku etapach

Przycinanie drzew rzadko jest konieczne, ale należy wykonywać je fachowo. Chociaż dostępna jest literatura fachowa na temat przycinania drzew, zebraliśmy proste wskazówki, dzięki którym łatwo przywrócisz drzewa do formy i zachowasz ich zdrowie.

Kiedy należy przycinać drzewa?

Przycinanie drzew zapewnia dopływ wystarczającej ilości tlenu i światła do rośliny, zapobiegając w ten sposób rozwojowi grzybów. Przycinanie sprzyja również rośnięciu grubych i stabilnych gałęzi. Dzięki temu drzewo rośnie w kontrolowany sposób i tworzy piękną koronę.

Zgniłe, chore i martwe gałęzie są wylęgarnią chorób i grożą samoczynnym odłamywaniem się gałęzi. W przypadku starszych drzew korona ma tendencję do rośnięcia zbyt gęsto lub szeroko, co może przełożyć się na wysoką wilgotność powietrza w mikroklimacie ogrodu. Skutek: gęsty mech na pniu i gałęziach.

Jeśli drzewo rzuca zbyt dużo cienia lub gałęzie rosną przy ścianie domu, należy je przyciąć.

Przycinanie drzew w ramach spełnienia obowiązku zapewnienia bezpieczeństwa ruchu drogowego

Właściciele nieruchomości muszą zapobiegać potencjalnym zagrożeniom, które mogą stwarzać ich drzewa. W związku z tym muszą na przykład usunąć martwe gałęzie, zadbać o stabilność drzew i w razie wątpliwości skonsultować się z ekspertem od pielęgnacji drzew. Koniecznie usuń wszystkie gałęzie, które mogą stanowić zagrożenie dla innych osób, np. wchodzące na drogi.

Kiedy należy przycinać drzewa?

Pora roku odgrywa ważną rolę w kwestii tego, kiedy przycinać drzewa. Drzewa można przycinać przez cały rok, ale najkorzystniej jest zrobić to latem, jesienią lub późną zimą.

Drzewo liściaste w ogrodzie jesienią

Drzewa liściaste można przycinać jesienią.

Lato
Przycinanie drzew latem ma sens, ponieważ rany goją się wtedy skuteczniej. Ciepła pora roku jest odpowiednim czasem na przerzedzanie koron i usuwanie pionowych pędów wodnych. Szybszy proces gojenia jest korzystny szczególnie w przypadku grubych gałęzi lub drzew, takich jak ozdobna wiśnia, której rany zwykle goją się powoli. 

Jednak drzew nie należy przycinać od sierpnia do momentu przebarwienia, ponieważ w tym czasie ważne składniki odżywcze przechodzą z liści do korzeni. Przycięcie zbyt dużej ilości liści osłabia drzewo. 

Jesień
Jesień to dobry moment na przycinanie drzew, ponieważ drzewa są pozbawione wtedy liści i można lepiej rozpoznać kształt wierzchołka i poszczególnych gałęzi.

Późna zima
W okresie późnej zimy, od stycznia do początku marca, drzewa o koronie kulistej oraz z owocami pestkowymi i jagodowymi lepiej znoszą przycinanie, ponieważ mają w zapasie dużo substancji odżywczych. Przycinając drzewa zimą, zaczekaj na suchy dzień bez mrozu.

Kiedy przycinać drzewa „krwawiące”?

Po przycięciu drzewa lub w przypadku uszkodzenia kory drzew, takich jak brzoza, orzech włoski i klon, wydostaje się z nich płyn, który składa się z rozpuszczonego cukru, aminokwasów i minerałów. W takim przypadku mówi się o „krwawiącym drzewie”. Krwawiące drzewa najlepiej jest przycinać wiosną bezpośrednio po wypuszczeniu liści, ponieważ na początku wegetacji rany dobrze się zamykają: drzewo jest w fazie pełnego wzrostu i lepiej reaguje na obrażenia.

 

Prawidłowe przycinanie drzew: cięcie formujące i pielęgnacyjne

Nie każde przycinanie drzew przebiega tak samo, a radykalne przycinanie wymagane jest jedynie w najrzadszych przypadkach. Przycinanie nadające kształt i pielęgnacyjne sprawiają, że drzewo wygląda piękniej, rośnie zdrowiej i daje więcej owoców.

Zbliżenie na podkrzesywarkę akumulatorową STIHL HTA 135 podczas piłowania gałęzi

Podkrzesywarka HTA 135 pozwala dotrzeć także do wyższych gałęzi.

Podkrzesywanie

Jeśli z pnia drzewa wyrasta wiele pędów bocznych, można go odsłonić poprzez przycięcie. Dzięki temu drzewo będzie wyglądało mniej masywnie, a Ty uzyskasz miejsce na ścieżkę lub do wypoczynku. Przytnij gałęzie do wysokości głowy, zwracając uwagę na proporcje drzewa. Jeśli stosunek między pniem a objętością korony nie jest harmonijny, należy również przerzedzić część korony.

Kobieta przycinająca rozgałęzienie drzewa akumulatorową przecinarką do drewna STIHL GTA 26

Rozwidlenia gałęzi należy przycinać przecinarką STIHL GTA 26.

Cięcie pielęgnacyjne/odciążające

Gałęzie mogą pękać lub łamać się z powodu gnicia lub podczas burzy, dlatego należy je przycinać. Rozgałęzienia mogą być również słabymi punktami, jeśli dwie równie mocne gałęzie rozchodzą się w tym samym miejscu i pod tym samym kątem. Sprawdź takie miejsca pod kątem pęknięć lub w porę usuń jedną z gałęzi, aby ograniczyć ryzyko obrażeń powodowanych spadającymi gałęziami.

Kobieta przycinająca drzewo owocowe nożycami ogrodowymi STIHL

Przycinanie drzew owocowych przekłada się na dobre zbiory.

Po każdym cięciu pojawia się więcej owoców

Przycinając drzewo owocowe, nie tylko nadasz mu piękny kształt, ale przede wszystkim zadbasz o to, aby drzewa wydawały obfite kwiaty, a tym samym owoce. Zdrowy wzrost oznacza również wysoką jakość owoców. Wskazówki dotyczące przycinania drzew owocowych można znaleźć w naszym poradniku na ten temat.

Przycinanie drzew: odpowiednie narzędzie

Aby dobrze przyciąć drzewo, potrzebujesz odpowiedniego narzędzia. Wybór narzędzia zależy od etapów pracy oraz położenia i grubości gałęzi. Podkrzesywarką można przycinać cieńsze pędy i gałęzie. Do grubszych gałęzi i pędów odpowiednim wyborem są sekatory, a gałęzie położone wysoko najlepiej przycinać podkrzesywarką. W STIHL znajdziesz duży wybór sekatorów i pił aby poradzić sobie z grubymi i cienkimi gałęziami.

Dbamy o Twoje bezpieczeństwo: środki ochrony indywidualnej

Praca ze sprzętem o dużej mocy sprawia przyjemność i pomaga się rozwijać. Dobrze, jeśli możesz polegać na skutecznej i bezpiecznej odzieży ochronnej.

 

Podczas pracy z urządzeniami STIHL należy zawsze stosować środki ochrony osobistej. Szczegółowe informacje można znaleźć w instrukcji obsługi produktu. Przed pierwszym użyciem należy dokładnie zapoznać się z urządzeniem i upewnić się, że jest ono w nienagannym stanie technicznym.

 

Na życzenie Dealer STIHL przygotuje każde urządzenie do pierwszego użycia i doradzi w kwestii odzieży ochronnej w modelach i rozmiarach. Należy jednak pamiętać, że środki ochrony osobistej nie zastępują bezpiecznej techniki pracy.

Instrukcja: cięcie grubszych gałęzi

Grube gałęzie, o średnicy powyżej 4–5 cm należy piłować w kilku etapach, ponieważ ze względu na swój ciężar często podczas upadku wyrywają z pnia język kory, uszkadzając go. W tym celu należy wykonać cztery proste kroki:

Wskazówki i porady dotyczące prawidłowego przycinania drzew

Drzewa nie wybaczają błędów przy przycinaniu tak łatwo, jak byliny czy bujne krzewy ozdobne. Nieprawidłowo przycięte, grubsze gałęzie mogą spowodować oderwanie kawałka kory od pnia i poważnie zranić drzewo. Dzięki naszym wskazówkom i odpowiednim narzędziom możesz przycinać drzewa fachowo i delikatnie.

Uwaga: Podczas prac na drzewach należy koniecznie zabezpieczyć obszar roboczy, aby żadna osoba ani zwierzę nie mogło wejść do obszaru, gdzie spadają gałęzie. Nigdy nie używaj pilarki na wysokości głowy, nad głową lub stojąc na drabinie.

Mężczyzna w rękawicach i okularach ochronnych STIHL trzyma gałąź w ogrodzie

Nie pozostawiaj żadnych kikutów gałęzi 

Zadbaj o to, aby gałęzie przy pniu oraz gałęzie boczne zostały czysto odcięte przy obrączce i nie pozostawiać kikutów (tzw. haków na kapelusze lub ubrania). Miejsca te nie kiełkują, wysychają, a nawet bardzo czyste cięcia trudno się goją. Z czasem kikuty gałęzi wysychają. W najgorszym przypadku mogą zgnić, a gnicie może rozprzestrzeniać się na zdrowe drewno.

Osoba odcinająca gałąź za pomocą nożyc ogrodowych

Cięcie na oczku zewnętrznym

Pąki drzewa, czyli zgrubienia na gałęziach, nazywane są również oczkami. Podczas przycinania są one stymulowane, w związku z czym następnie rosną. Pąk znajdujący się najbliżej miejsca nacięcia najczęściej wypuszcza pędy – często w kierunku, który wskazuje. W ten sposób można sterować kierunkiem wzrostu pędów i sprzyjać tworzeniu się pędów bocznych. Odetnij gałąź lekko ukośnie kilka milimetrów nad oczkiem. Jeśli przytniesz ją zbyt blisko oczka, pąk wyschnie. Jeśli jednak pąk pozostanie w pozycji pionowej, wyschnie i zmieni się w mini hak na kapelusz.

Kobieta usuwa pędy wodne z drzewa liściastego w ogrodzie

Usuwanie pędów wodnych 

Pędy wodne rosną gęsto i prosto w górę, szczególnie w przypadku drzew owocowych. Korona pełna pędów wodnych jest zacieniona i po deszczu może wymagać dłuższego okresu schnięcia. Pędy te obcinaj blisko podstawy. Jeśli pędy wodne są cienkie, można je oderwać.

 Osoba odcinająca gałąź od korony drzewa za pomocą nożyc do gałęzi STIHL Bypass PB 11

Przycinanie koron drzew

Aby zmniejszyć rozmiar korony, należy ją przerzedzić – korony drzew najlepiej przycinać sekatorami lub piłami. Nie tylko pozwoli to zachować odpowiedni kształt korony, ale także jej odpowiedni wzrost. Usuń pędy, które rosną do wewnątrz i zbyt stromo w górę. Jeśli gałęzie ułożone są jedna na drugiej lub przeszkadzają sobie nawzajem, należy odciąć ich nadmiar. Nigdy jednak nie usuwaj więcej niż jednej czwartej żywej korony na raz i nie przycinaj gałęzi o średnicy większej niż 10 centymetrów bez dobrych przyczyn, ponieważ stanowi to poważną ingerencję w wzrost drzewa.

Mężczyzna w wyposażeniu roboczym przecina gałąź boczną drzewa liściastego akumulatorową podkrzesywarką STIHL HTA 56

Odprowadzanie gałęzi 

Odcinaj całe gałęzie boczne bezpośrednio przy kolejnej gałęzi bocznej lub alternatywnie nad gałęzią boczną rosnącą w odpowiednim kierunku. Przejmie ona funkcję odciętej gałęzi, a więc powinna mieć około jedną trzecią grubości odciętej gałęzi. W ten sposób korona stanie się mniejsza, ale zachowa swój naturalny kształt.

Mężczyzna piłuje gałąź od góry do dołu wzdłuż obrączki drzewa

Przycinanie gałęzi ipędów bocznych przy obrączce

Zgrubienie między podstawą gałęzi a pniem nazywane jest obrączką. Obrączka odgrywa kluczową rolę w gojeniu się ran. Dlatego gałęzie i pędy należy zawsze przycinać przy obrączce, a nie bezpośrednio przy pniu. W tym mocno narażonym na obciążenia miejscu gałąź ma za zadanie zapewnić niezbędną stabilizację i dlatego nie można jej uszkodzić. Przystaw piłę u góry i przetnij szybko gałąź pod lekkim kątem od pnia.

Mężczyzna przycinający gałąź drzewa liściastego akumulatorową podkrzesywarką do drzew STIHL HTA 56

Przycinanie wysokich gałęzi

Podczas cięcia drzew na wysokości ważne jest, aby zawiesić narzędzie robocze, na przykład podkrzesywarkę STIHL HTA 50, na szelkach. W ten sposób urządzenie jest zabezpieczone przed upadkiem. Obowiązują wtedy oczywiście te same zasady, co w przypadku cięcia drzew na dole. 

Nigdy nie ciąć, stojąc pod gałęzią. Po obcięciu gałęzi należy ją usunąć przed kontynuowaniem dalszych prac.

Zamknięcie rany drzewa

Jeśli pracujesz przy użyciu naostrzonego ostrza, zazwyczaj nie trzeba dodatkowo uszczelniać rany po przycięciu drzewa. Czyste rany goją się same. Jeśli nacięcie nie jest czyste, wygładź wystrzępioną krawędź ostrym nożem.

Usuwanie pozostałości po przycięciu drzewa 

Po przycięciu drzewa trzeba zutylizować wiele ścinków i odpadów ogrodniczych. Ścinki możesz przetworzyć na drewno opałowe, cenny mulcz lub kompost.

Zielona wskazówka

Resztki ścinków można wykorzystać w ogrodzie na wiele sposobów. Liście doskonale nadają się jako warstwa izolacyjna na rabatki w czasie mrozu. Gałęzie można wykorzystać na przykład do wykonania podwyższonych grządek, na opał lub jako podpórki pnączy. 

Przycinanie drzew stanowi część ich pielęgnacji. Dzięki naszym wskazówkom pielęgnacja drzew będzie łatwa i będzie sprzyjać ich zdrowiu. Nawet jeśli drzewa są wyjątkowo łatwe w pielęgnacji, potrzebują nieco wsparcia.

Jeszcze więcej dla miłośników ogrodów