Pielęgnacja młodników: zadania i perspektywy

Pielęgnacja młodych drzew to dbanie o przyszłość lasu. Tutaj dowiesz się, jak to robić i jakie narzędzia są do tego odpowiednie.

Mężczyzna noszący osprzęt ochronny, pracujący w zaśnieżonym lesie, na pierwszym planie akumulatorowa podkrzesywarka STIHL HTA 150 oparta o pień drzewa

Przegląd ogólny: pielęgnacja młodego drzewostanu

  • Pielęgnacja młodego drzewostanu obejmuje działania w lesie do momentu rozpoczęcia wycinki drzew
  • Odpowiednimi urządzeniami do tych zadań są kosy mechaniczne, urządzenia do wycinki i pilarki
  • Akumulatorowa podkrzesywarka STIHL HTA 135 jest ergonomiczna i wygodna w obsłudze, a więc doskonale nadaje się do pielęgnacji młodych drzew
  • Główny kierunek pracy w Centrum Edukacji Leśnej w Arnsberg
  • Drzewa są oceniane i oznaczane co 3-5 lat

Podstawy pielęgnacji młodych drzew

Pielęgnacja młodych drzewostanów obejmuje wszystkie działania podejmowane do momentu rozpoczęcia zalesiania, mające na celu zapewnienie jakości, stabilności i struktury nasadzeń oraz naturalnej odnowy.

Główna zasada pielęgnacji i zagęszczania młodych drzewostanów to: „Zarośla muszą pozostać zaroślami”. Zarośla w lesie to drzewa o wysokości 2 metrów lub więcej i średnicy pnia mniejszej niż 7 cm.

Jednak nie wszystkie zarośla i drzewostany pozostają nienaruszone: w ostatnich latach wiele drzew zostało powalonych przez burze. Przykładowo, orkan Kyrill w 2007 roku powalił 15,7 miliona metrów przestrzennych drewna. Upały i susza również zagrażają zasobom leśnym. Ekstremalne zjawiska pogodowe spowodowały ogromne straty w przemyśle leśnym. Dobra wiadomość: dzięki ponownemu zalesianiu zasoby powracają do zdrowia po klęskach, które miały miejsce w przeszłości.

Pracownik leśny widziany z tyłu w zaśnieżonym lesie, w sprzęcie ochronnym STIHL z modułowym systemem pasów i urządzeniami akumulatorowymi do pielęgnacji młodych drzewostanów

Do pielęgnacji młodych drzew potrzebny jest odpowiedni sprzęt.

Dzięki pielęgnacji młodych drzew można kontrolować skład gatunkowy drzew w zaroślach i dostosowywać go do warunków klimatycznych. Trwały las przyszłości to las mieszany, uwzględniający zmiany klimatyczne.

W zaroślach iglastych, na przykład podczas pielęgnacji młodych świerków, zwykle nie ma miejsca na interwencję. Celem jest uzyskanie bogatego w gatunki, ustrukturyzowanego i stabilnego drzewostanu. W przypadku drzew liściastych dąży się do zamkniętych, mieszanych zarośli z możliwością kolejnej fazy zalesiania selekcyjnego.

Ergonomiczna i bezpieczna praca w lesie

Odpowiednie narzędzie do pielęgnacji młodych drzew

Profesjonalna pielęgnacja młodych drzew wymaga użycia odpowiednich narzędzi. Odpowiednie są na przykład wydajne kosy mechaniczne z tarczami tnącymi, urządzenia do wykaszania drewna i pilarki.  

Zalety i wady poszczególnych urządzeń roboczych

Poniżej przedstawiamy niektóre cechy oraz główne zalety i wady poszczególnych urządzeń:

 Kosa mechanicznaUrządzenie do wykaszania drewnaPilarka
Średnica drzewa0–10 cm3–20 cm3–>20 cm 
Obszar zastosowania

Wczesny etap pielęgnacji młodych drzew: Regulacja, młode drzewostany

Mieszana regulacja wzrostu, redukcja liczby pędów

W bardzo gęstych drzewostanach do regulacji młodych drzew, mieszanej regulacji wzrostu i przerzedzaniaW bardzo gęstych drzewostanach do regulacji młodych drzew, mieszanej regulacji wzrostu i przerzedzania 
ZaletyErgonomia, wydajnośćMobilność, elastyczne wykorzystanie na każdym etapie, wysokie bezpieczeństwo pracy, szybka naukaMobilność, elastyczne wykorzystanie na każdym etapie, masa
WadyNiewielka przestrzeń manewrowa, utrudniająca stosowanie na późniejszych etapach pielęgnacji lasuPilarka zapewnia większą mobilność, dużo pracy obciążającej stawyWady ergonomiczne, bezpieczeństwo pracy

Zalety akumulatora

Podczas pielęgnacji młodych drzew w lesie urządzenia akumulatorowe STIHL mają wiele ogólnych zalet: Na szlakach turystycznych i terenach wycieczkowych nie emitują prawie żadnego hałasu i nadają się do pracy bezemisyjnej. Dzięki temu mają niewielki ślad węglowy CO2 i są korzystne dla zdrowia pracowników.

Ponadto nowoczesne urządzenia akumulatorowe są na tyle wydajne, że bez trudu dorównują urządzeniom spalinowym.

Mężczyzna w sprzęcie ochronnym tnie brzozę akumulatorową podkrzesywarką STIHL HTA 150

Podkrzesywarka STIHL HTA 150

Podkrzesywarka STIHL HTA 150 o dużej mocy jest optymalna do profesjonalnej pielęgnacji drzew i młodych gatunków w lesie. Nadaje się do cięcia gałęzi i drzew o średnicy do 20 cm.

Wyróżnia się wygodną obsługą dzięki ergonomicznemu uchwytowi obwiedniowemu oraz lekkiej, kompaktowej głowicy tnącej, która ułatwia manewrowanie.

Stosowana w połączeniu z systemem nośnym STIHL umożliwia długotrwałą i bezproblemową pracę dzięki optymalnemu rozłożeniu ciężaru. Podkrzesywarka ułatwia i zwiększa efektywność pielęgnacji młodych drzew.

Wideo: Pielęgnacja młodych drzewostanów w praktyce

Opieka nad młodymi populacjami jest głównym przedmiotem pracy Centrum Edukacji Leśnej (FBZ) w Arnsberg. Do jego głównych zadań należą:

  • zwiększenie obszaru po ciężkich zjawiskach pogodowych
  • wspieranie słabszych gatunków drzew
  • usuwanie uciążliwych drzew

Więcej informacji na temat pielęgnacji młodych drzew w Arnsberg można znaleźć w naszym filmie.

Produkty z nagrania wideo

Analiza drzewostanu

W przeciwieństwie do kontroli drzew, która jest przeprowadzana co dwa lata na drogach komunikacyjnych, w przypadku pielęgnacji młodych drzew analizy zasobów można przeprowadzać rzadziej. Co 3-5 lat przeprowadzana jest ocena, zalecana w miesiącach jesiennych i zimowych. W ramach tego procesu ocenia się 100-150 punktów na hektar.

Aby odzwierciedlić lokalne warunki, zieloną taśmą co 8-10 metrów zaznaczana jest tzw. „opcja”. Wybrana opcja ilustruje cel pielęgnacji lub cechy przyszłych kandydatów na obszarze oceny wynoszącym w przybliżeniu jeden ar.

Kolaż z drzewkiem z taśmą mierniczą i wyświetlaczem smartfona z otwartą aplikacją STIHL Holzliste

Kiedy działać?

Na powierzchni około jednego ara przycięcie lub wycięcie przerostów jest konieczne, jeśli będą one przeszkadzały niektórym z wybranych opcji w dającej się przewidzieć przyszłości lub jeśli później będzie można je usunąć tylko dużym kosztem. W ten sposób zachowane zostają gatunki drzew wtórnych i pionierskich, co jest ważne dla ochrony przyrody.  

Powiązanym tematem jest roślinność towarzysząca. Zapewnia ona skuteczną ochronę przed wiatrem, wysuszeniem i śniegiem. Należy jednak usuwać zarastającą roślinność towarzyszącą z gatunków szybko rosnących, gdyż często pozbawia ona młode drzewa wody, światła i składników odżywczych. 

Czarny bez w ogrodzie

Czarny bez należy do najważniejszych roślin towarzyszących

Rośliny krytyczne to między innymi:
 

  • Orlica pospolita (Pteridium aquilinum)
  • Jeżyna (Rubus sekt. Rubus)
  • Niecierpek gruczołowaty (Impatiensglandulifera)
  • Czarny bez (Sambucus)
     

Wszelkie ingerencje w roślinność należy zawsze przeprowadzać z uwzględnieniem bezpieczeństwa pracy i odpowiednich klas sprzętu chroniącego przed przecięciem.

Przyszłość pielęgnacji młodych drzew

Ze względu na wyzwania związane ze zmianami klimatycznymi profesjonalna pielęgnacja młodych drzew będzie odgrywać ważną rolę również w przyszłości. Ryzyko całkowitego niepowodzenia na skutek zamierania drzew wzrasta, ale konsekwentna, ciągła pielęgnacja młodych drzew znacznie je zmniejsza.

Pojedyncze drzewa, które zostały wcześnie zrewitalizowane, są bardziej odporne na ekstremalne warunki pogodowe. Ponadto poprzez uprawę lasów można zwiększyć wiązanie CO2. Pakiet „Fit for 55” w ramach Europejskiego Zielonego Ładu przewiduje posadzenie 3 miliardów drzew do 2030roku.

Stwarza to ogromne zapotrzebowanie na pielęgnację młodych lasów i ich zalesianie, aby zachować ich bioróżnorodność. Aby sprostać tym zadaniom, potrzebne będą również nowoczesne, wydajne urządzenia akumulatorowe STIHL. Dlatego przekazywanie i ciągłe rozwijanie wiedzy technicznej może być ważniejsze niż kiedykolwiek.

Więcej dla profesjonalistów