Ogród przyjazny pszczołom: Sposób aranżacji

Odpowiedni dobór roślin, wspieranie gnieżdżenia i brak pestycydów – łatwo urządzić ogród przyjazny pszczołom.

Zbliżenie na pszczołę na białym kwiecie

Przegląd: Ogród przyjazny pszczołom

  • Pszczoły są niezbędne do funkcjonowania ekosystemu

  • Monokultury powodują utratę siedlisk i podstaw pożywienia

  • Możliwości gnieżdżenia, schronienia i zimowania są ważne dla ogrodu przyjaznego pszczołom 

  • Najlepiej wybierać niewypełnione kwiaty, aby pszczoły łatwiej dostały się do nektaru

  • Unikanie pestycydów w zwalczaniu szkodników

Dlaczego ogród przyjazny pszczołom jest ważny

Pszczoły należą do najważniejszych użytecznych zwierząt w przyrodzie. Ale jak ważną rolę odgrywają one dla naszego środowiska i jak możesz wesprzeć małe owady w swoim ogrodzie?

Rola pszczół dla nas i dla środowiska

„Bez pszczół nie ma zbiorów” – tak łatwo można podsumować znaczenie pszczół dla środowiska. Pszczoły dzikie i pszczoły miodne w większości zapylają rośliny, zapewniając w ten sposób bogate plony i przyczyniając się w znacznym stopniu do rozrostu roślin.

Pszczoły dzikie różnią się od pszczół miodnych między innymi swoim stylem życia: Pszczoły dzikie są tak zwanymi pszczołami samotnicami i w przeciwieństwie do pszczół miodnych nie żyją w ulu, lecz na przykład w glebie lub w szczelinach skalnych, martwych i pustych łodygach roślin, murach bezzaprawowych lub hotelach dla owadów. Ze względu na ten sposób życia pszczoły dzikie występują na większym obszarze i mają większą wydajność zapylania niż pszczoły miodne.

Wiele roślin kwitnie lepiej, gdy są zapylane przez bardziej wydajne pszczoły dzikie. Niektóre gatunki roślin, takie jak pomidory, są zapylane wyłącznie przez gatunki żyjące dziko. Pszczoły stanowią również pożywienie dla innych zwierząt i dlatego są ważne dla ekosystemu.

Zbliżenie plastra miodu w drewnianej ramie z wieloma pszczołami

Wiele pszczół jest już dziś zagrożonych

Dlaczego pszczoły są zagrożone?

W Polsce istnieje około 470 gatunków pszczół. Wiele z nich zagrożone wyginięciem. Powodem jest intensywne rolnictwo, stawiające na monokultury w celu uzyskania wyższych plonów. Pomiędzy tymi monokulturami nie ma prawie żadnych kwitnących roślin, a tym samym nie ma pożywienia dla pszczół.

Niektóre rodzime gatunki pszczół specjalizują się nawet w jednym gatunku roślin – jeśli zostaną one zredukowane na rzecz rolnictwa, pasiaste owady nie znajdą pożywienia.

Również domowy ogród często nie jest przyjazny dla pszczół. Ogrody są zazwyczaj projektowane w taki sposób, aby pasowały do gustu ich właścicieli i były łatwe w utrzymaniu. Jednak w większości ogrodów brakuje roślin istotnych dla owadów. Jeśli pszczoły nie znajdą wystarczającej ilości pożywienia w ogrodach, na polach lub łąkach, głodują.

Jak ogród przyjazny pszczołom pomaga owadom

Jeśli najbliższa łąka z dzikimi kwiatami znajduje się bardzo daleko od gniazda pszczół, trudno im na nią dotrzeć. Dlatego ogród przyjazny pszczołom powinien zawierać wszystko, czego potrzebują do życia: zapewnia im pożywienie, gniazda, schronienie i miejsce na przezimowanie. Już kilka przyjaznych dla pszczół roślin w ogrodzie lub na balkonie tworzy takie wyspy kwiatowe i pomaga pszczołom w poszukiwaniu pożywienia. Dzięki temu pracowite owady mogą bez problemu latać z wyspy kwiatowej na wyspę, zapylać więcej roślin i wspierać ekosystem.

Bez wątpienia ochrona pszczół jest niezbędna dla naszej planety i naszego dobrostanu. Poniżej wyjaśniamy, jak wygląda przyjazny pszczołom ogród lub ogródek przed domem i jakie rośliny w nim rosną.

Tworzenie ogrodu pszczelego: Porady i pomysły dotyczące aranżacji

Proste sposoby na przekształcenie działki w ogród pszczeli: Nawet niewielki zakątek z przyjaznymi dla pszczół roślinami jest wielką pomocą dla owadów. Wystarczy trochę więcej wysiłku, aby jeszcze lepiej wykorzystać swój ogród. Poniżej przedstawiamy kilka wskazówek.

Wybór właściwych roślin 

Przyjazne dla pszczół krzewy i drzewa, byliny oraz zioła sprawią, że ogród stanie się rajem dla pasiastych owadów. Już przy zakupie warto zwrócić uwagę na to, jakie rośliny znajdą się w ogrodzie pszczelim. Preferowane są warzywa deklarowane jako „odporne na mączniaka”, a w przypadku owoców i róż stawiaj na odmiany odporne na choroby. 

Określanie odpowiedniego miejsca

Rośliny w ogrodzie przyjaznym pszczołom należy rozmieszczać we właściwym miejscu, aby nie osłabiały się z powodu braku światła lub innych przyczyn i nie były atakowane przez szkodniki. Wiele roślin czuje się dobrze na nasłonecznionej rabacie, ale także do miejsc zacienionych można dobrać odpowiednie rośliny, takie jak dzwonek lub miodunka.

Kwiaty dzikie najlepiej rozwijają się na słabych glebach ubogich w składniki odżywcze. W przypadku gliniastej gleby należy ją wymieszać z piaskiem.

Zazielenianie ogrodzeń i ścian

Mury, ogrodzenia i ściany zapewniają miejsce na wiele kwitnących roślin pnących, takich jak powojnik, dzika winorośl czy groszek pachnący. W nich pszczoły mogą znaleźć schronienie i pożywienie.  

Zapewnianie schronienia

W ogrodzie przyjaznym pszczołom ważne są miejsca gniazdowania i schronienia, takie jak piaszczyste punkty, zmurszałe drewno, puste łodygi roślin, pęknięcia murów i skorupy ślimaków.

Unikanie pestycydów

Koniecznie unikaj stosowania pestycydów do zwalczania szkodników. Zamiast tego możesz wzmocnić swoje rośliny naturalnymi środkami: spryskaj je obornikiem roślinnym (np. nawozem z pokrzywy lub wywarem czosnkowym), który utwardza komórki i chroni przed grzybami. 

Stosowanie środków przeciw szkodnikom łagodnych dla pożytecznych organizmów

Jeśli nie można uniknąć stosowania środków przeciw szkodnikom, należy wybrać warianty łagodne dla pożytecznych organizmów, które są wyraźnie nieszkodliwe dla pszczół. Nie należy jednak spryskiwać kwiatów tymi środkami: pszczoły, które mają ten zapach w sobie, zwykle nie mogą powrócić do swoich rojów.

Profesjonalna porada STIHL

Ponieważ szkodniki należą do natury tak samo jak organizmy pożyteczne, należy po prostu zaakceptować niektóre szkodniki, aby umożliwić działanie pszczołom.

Wspieranie gnieżdżenia

Czym byłby ogród przyjazny pszczołom bez wspierania gnieżdżenia? Szczególnie pszczoły samotnice, które w naturze głównie gnieżdżą się w łodygach roślin i dziurach w drewnie, chętnie korzystają ze schronienia, takiego jak hotele dla owadów lub mury niezaprawowe.

W ogrodzie przyjaznym pszczołom stoi samodzielnie zbudowany hotel dla owadów na pniu drzewa przed drewnianym ogrodzeniem

Hotel dla owadów można łatwo zbudować samodzielnie lub kupić w sklepie specjalistycznym. Należy przy tym zwrócić uwagę na odpowiednie materiały wypełniające: podczas gdy pszczoły chętnie wykorzystują rurki trzciny lub bambusa jako gniazdo, muszle, szyszki, kamienie z dziurami i wełna drzewna nie nadają się na hotel dla pszczół.

Przyjazny dla pszczół mur bezzaprawowy oddziela ulicę od dużego terenu zielonego z wieloma drzewami

Innym sposobem na zapewnienie dzikim pszczołom domu jest mur bezzaprawowy. Jest to zwykły mur kamienny bez łączenia zaprawą. W powstałych przestrzeniach gnieżdżą się pszczoły.

Stos martwego drewna w ogrodzie przyjaznym pszczołom

Również stosy martwego drewna służą jako schronienie dla różnych zwierząt. Niezależnie od tego, czy jest to wariant żywopłotu, czy stos w jednym narożniku ogrodu: między konarami i gałęziami znajdują schronienie pszczoły, podobnie jak jeże, ptaki, latolistki cytrynki i wiele innych zwierząt.

Zbliżenie pszczoły w jej dziurze w piaszczystej glebie

Niektóre gatunki pszczół, takie jak pszczoły napiaskowe, kopią gniazda w piaszczystej ziemi. Po prostu zostaw niewielką powierzchnię piasku, aby zapewnić pszczołom naturalną i łatwą pomoc w gnieżdżeniu w ogrodzie przyjaznym pszczołom.

Warto wiedzieć

Ustaw miskę z wodą w pobliżu gniazda, aby pszczoły zawsze miały coś do picia. 

Rośliny przyjazne dla pszczół

W poszukiwaniu przyjaznych dla pszczół roślin ogrodowych należy najpierw uwzględnić odmiany rodzime. Pszczoły już dawno się do nich przystosowały, podczas gdy egzotyczne hodowle są im obce. Rodzime chwasty, takie jak pokrzywa, kruszyna pospolita i dziurawiec, są doskonałym źródłem nektaru dla pszczół, ale także dla innych owadów, takich jak motyle i trzmiele.

Unikaj roślin z wypełnionymi kwiatami. Tutaj pręciki zostały przekształcone w płatki kwiatowe poprzez hodowlę. Obfite kwiaty wyglądają pięknie, ale utrudniają nadlatującym pszczołom poszukiwanie pożywienia: muszą przedzierać się przez liczne płatki kwiatów, zanim dotrą do często karłowatych pręcików i nie są nagradzane nektarem ani pyłkami. Dlatego te kwiaty nie są szczególnie przydatne dla pszczół.

Trzy pszczoły w żółtym kwieciu w ogrodzie przyjaznym pszczołom

Pszczoły zbierają nektar.

Mieszanki nasion dla pszczół to prosty sposób na utrzymanie w ogrodzie przyjaznych dla pszczół kwiatów. W wielu mieszankach znajdują się rośliny z regionu Morza Śródziemnego lub USA. Kwiaty są zazwyczaj niewypełnione i dobrze nadają się dla owadów, ale dla domowych pszczół dzikich lepszym wyborem są rośliny regionalne.

Najlepiej więc stosować mieszanki roślin dostosowane do owadów z otoczenia. Takie mieszanki roślin, na przykład z przyjaznymi dla pszczół bylinami i kwiatami, można nabyć na przykład w marketach Raiffeisen lub w spółdzielniach rolniczych.

Rośliny przyjazne dla pszczół przez cały rok

Tak jak pszczoły chcą znaleźć pożywienie przez cały rok, tak i Ty chcesz cieszyć się pięknym ogrodem o każdej porze roku.
Dlatego wybieraj rośliny o różnych okresach kwitnienia, aby pszczoły zawsze miały wystarczającą ilość pożywienia od wiosny do jesieni. Dzięki tej kolorowej różnorodności nic nie stoi na przeszkodzie, aby ogród był przyjazny pszczołom.

Jeszcze więcej propozycji dla miłośników ogrodów